دوره 4 (1402)
دوره 3 (1401)
دوره 2 (1400)
دوره 1 (1399)
موضوعات = فقه العباده
تعداد مقالات: 19
بررسی نقش علم به حکم در تحقق معنای عمد در کتاب و سنت
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 12 مهر 1404
چکیده
در ادله شرعی اعم از آیات قرآن و روایات معصومین الفاظی وجود دارد که مفهوم آن مورد اختلاف علما و اندیشمندان عرصه فقه است. یکی از این الفاظ مورد اختلاف، واژه عمد است که بسیار پرکاربرد در ابواب مختلف فقهی ... بیشتر
بررسی تطبیقی راهکارهای تحلیل مال حلال مخلوط به حرام
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 12 مهر 1404
چکیده
شریعت اسلامی افزون بر مناسبات عبادی، ابعاد اقتصادی و اجتماعی زندگی انسان را نیز سامان میدهد و نسبت به کسب و مصرف اموال حساسیت ویژه دارد. یکی از مسائل مهم در این حوزه، اموال حلال مخلوط به حرام است که مالک ... بیشتر
کثرت مبنا، تکثر معنا؛ تحلیل روششناختی اختلاف در تفسیر «الصلاة الوسطی»
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 12 مهر 1404
چکیده
فرمان قرآنی به محافظت بر «صلاة الوسطی» (بقره/ ۲۳۸)، بهرغم وضوح متن، به دلیل ابهام در مصداق، یکی از پردامنهترین مناقشات فقهی-تفسیری را رقم زده است. پژوهشهای پیشین عمدتاً «مصداقمحور» بوده ... بیشتر
تحلیل مبانی و فرایند تغییر احکام عبادی در مقام تزاحم با مصلحت «حفظ نظام»
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 12 مهر 1404
چکیده
مواجهه میان احکام ثابت عبادی و مصالح متغیر اجتماعی، از جمله چالشهای بنیادین فقه معاصر است. بخش بزرگی از عبادات، به دلیل ماهیت «تعبّدی»، در برابر هر گونه تغییر مقاومت میکنند، حال آنکه مصلحت «حفظ ... بیشتر
از نگاه تفسیری تا بنیاد فقهی: تحلیل تطور آیه ۹۹ سوره توبه بهمثابه شرطیت «قصد قربت»
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 12 مهر 1404
چکیده
آیه ۹۹ سوره توبه، موضوع یک تطور بنیادین در منطق استنباط است؛ این آیه که در سنت تفسیری بهمثابه یک «قضیه خارجیه» در مدح گروهی از اعراب فهمیده شده، در سنت فقهی امامیه به یک «قضیه حقیقیه» و بنیاد ... بیشتر
بررسی وتحلیل ادله لزوم استیذان از زوج در حج مستحبی زوجه
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 12 مهر 1404
چکیده
هدف از این پژوهش آن است که ادله لزوم استیذان از زوج در حج مستحبی زوجه را مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. این پژوهش با روش مطالعات کتابخانهای و به شیوه توصیفی ـ تحلیلی انجام شده است که با مراجعه به ادله ... بیشتر
بررسی و تحلیل ادله ستر صلاتی بانوان
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 12 مهر 1404
چکیده
هدف از این پژوهش آن است که به این پرسش اساسی پاسخ دهد که «محدوده ستر صلاتی برای بانوان چیست و ادله فقهی در این خصوص چه دلالتی دارند؟». لذا این مسئله ازمنظر ادله فقهی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. ... بیشتر
تحلیل و بررسی عدالت معتبر در امام جماعت
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 12 مهر 1404
چکیده
امامت جماعت در فقه اسلامی مستلزم تحقق مجموعهای از شرایط است که برخی از آنها به تواناییهای شناختی و عقلانی فرد، نظیر بلوغ و عقل مربوط میشود و برخی دیگر ناظر به اعتماد عمومی و اطمینان از شخصیت وی، ... بیشتر
,امکان سنجی تبدیل نذر در فقه امامیه
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 14 مهر 1404
چکیده
تغییر و تبدیل نذر یکی از مباحث پراختلاف در فقه امامیه میباشد که از دیرباز مورد توجه فقهای عظام بوده و از سوی آنان مورد نقض و ابرام قرار گرفته است. در این میان، دو دیدگاه اساسی جواز و عدم جواز تبدیل و تغییر ... بیشتر
واکاوی ماهیت عبادی یا معاملی صدقه در ماده ۸۰۷ قانون مدنی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 14 مهر 1404
چکیده
صدقه در فقه امامیه همواره دارای کارکردی دوگانه بوده است. از یک سو، بهعنوان عملی عبادی با هدف تقرب به خداوند تلقی میشود و از سوی دیگر، در بستر مناسبات اجتماعی، اقتصادی و ... آثار حقوقی قابل توجهی از ... بیشتر
ضابطه حقوقی اسیر مجروح از منظر حقوقِ بشردوستانه اسلامی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 مهر 1404
چکیده
حمایت زیادی در معاهدات حقوق بشردوستانه خصوصاً کنوانسیون سوم ژنو، از اسیر جنگی شده که در ضمن مقررات متعدد آمده است، اما تحت عنوان «اسیر مجروح» نیامده است. با توجه به وجود این مقررات در نظام بینالملل، ... بیشتر
تحلیل حکمت تشریع کفاره از منظر قرآن کریم
دوره 4، شماره 7 ، دی 1402، ، صفحه 5-30
چکیده
یکی از مهمترین اهداف خلقت انسان، عبادت و عبودیت است و عبادت و بندگی خداوند جز از طریق عمل به احکام الهی امکانپذیر نیست. خداوند متعال برای جبران کردن مخالفت با این احکام، از روی لطف، جایگزینها و جریمههایی ... بیشتر
اعلمیت اجتهاد گروهی و نقش آن در مرجعیت شورایی
دوره 4، شماره 7 ، دی 1402، ، صفحه 31-50
چکیده
مرجعیت شیعه، بهعنوان نهادی دینی با قدرت سیاسی-اجتماعی کهن و با امکانات اقتصادی قابلتوجه، همواره نویدبخش و قابل اتکا در حرکتهای ضد استعماری و استکباری بوده و بهعنوان نماد وحدت جامعۀ اسلامی در دفاع ... بیشتر
تأملی بر نظر مشهور پیرامون اقتدا در رکوع امام
دوره 4، شماره 7 ، دی 1402، ، صفحه 51-70
چکیده
یکی از مباحث مورد اختلاف در نماز جماعت، تکلیف مأموم در حالتی است که هنگام رکوع امام به وی اقتدا میکند، اما پیش از رسیدن مأموم به رکوع، امام سر از رکوع برمیدارد. این اختلاف نظر، موجب سردرگمی مأمومین ... بیشتر
تأثیر علم، جهل و نسیان در احکام میقات
دوره 4، شماره 7 ، دی 1402، ، صفحه 71-88
چکیده
احرام یکی از ارکان عمره مفرده، عمره تمتع و حج واجب است و یکی از چالشهای مهم، ترک احرام حج و عمره از میقات به دلیل جهل یا نسیان میباشد. این مقاله با روش توصیفی–تحلیلی در پی پاسخگویی به این مسئله برآمده ... بیشتر
تحلیل انتقادی مواجهۀ فقیهان با روایات رهنمون بر توسعۀ موارد زکات
دوره 4، شماره 7 ، دی 1402، ، صفحه 89-114
چکیده
زکات در شمار واجبات عبادی اسلام قرار دارد که ادای آن ثمرات گوناگون اجتماعی، اقتصادی و اخلاقی در پی دارد. یکی از فروعات مربوط به این فریضه، مواردی است که زکات به آنها تعلق میگیرد. در اینباره، دو دسته ... بیشتر
اطلاق مقامی و تأثیر آن در گزاره های فقه عبادی
دوره 4، شماره 7 ، دی 1402، ، صفحه 115-139
چکیده
یکی از اقسام اطلاق که در کلمات فقها و اصولیان به کار رفته، «اطلاق مقامی» است که ریشه آن را باید در مقام متکلم جستوجو کرد. هرگاه بتوان با استفاده از قراینی، حالت متکلم در مقام را - متناسب با شأن او ... بیشتر
بررسی پیامدهای فقهی ادراج و روش تعامل فقیهان با آن در احادیث فقهالعباده
دوره 4، شماره 6 ، تیر 1402، ، صفحه 59-82
چکیده
«ادراج» در متن حدیث به معنای درهمآمیختن سخن راوی با سخنان معصوم(ع) است که از دیرباز مورد توجه و دغدغۀ فقیهان بوده است. ازآنجاکه حتی تغییرات کوچک در متن حدیث ممکن است فقیه را از دستیابی به مقصود اصلی ... بیشتر
واکاوی نذر صدقه دادن همۀ اموال از دیدگاه فقه امامیه
دوره 4، شماره 6 ، تیر 1402، ، صفحه 83-110