نوع مقاله : علمی ترویجی
نویسندگان
1 دانشیار، گروه فقه و مبانی حقوق، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد، ایران؛ استاد درس خارج فقه و اصول، حوزه علمیه خراسان، مشهد، ایران.
2 دانشآموخته کارشناسی ارشد، گروه فقه و مبانی حقوق، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد، ایران؛ طلبه درس خارج سطح چهار، حوزه علمیه خراسان، مشهد، ایران.
چکیده
تغییر و تبدیل نذر یکی از مباحث پراختلاف در فقه امامیه است که از دیرباز مورد نقض و ابرام فقهای عظام قرار گرفته و دو دیدگاه اساسی جواز و عدم جواز تبدیل و تغییر را یافته است. هدف پژوهش حاضر آن است که جواز و عدم جواز تبدیل نذر در فقه امامیه را به همراه دلایل مربوط واکاوی کند و دیدگاه اقوی را با نظر به ادله نشان دهد. فایده بحث آن است که وظیفه شخصی را که نذرش را محدود به زمان یا مکان خاصی نموده و عللی مانند پیدا شدن مورد ضروریتر، وجود افراد نیازمندتر، دشواری انجام نذر، تغییر شرایط، یا مانند آن، مانع شده است، روشن سازد. نگارندگان با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای، به این نتیجه رسیدهاند که با نظر به روایات مربوط، قاعده میسور، تعدد مطلوب و قاعده تزاحم تغییر در مواردی و با شرایطی ممکن و جایز است.
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Feasibility of Changing (Altering) a Vow (Nadhr) in Imami Jurisprudence
نویسندگان [English]
- Seyed Mahdi Ahmadinik 1
- Aliasghar Rajabi asadabsfi 2
1 Associate Professor, Department of Jurisprudence and Fundamentals of Law, Razavi University of Islamic Sciences, Mashhad, Iran; Professor of Jurisprudence and Principles, Khorasan Seminary, Mashhad, Iran.
2 Master's Graduate, Department of Jurisprudence and Fundamentals of Law, Razavi University of Islamic Sciences, Mashhad, Iran; Level 4 student, Khorasan Seminary, Mashhad, Iran.
چکیده [English]
The alteration and substitution of a vow (nadhr) is one of the highly disputed topics in Imami jurisprudence, which has long been a subject of debate among eminent jurists, resulting in two fundamental perspectives: permissibility and impermissibility of such change. The present research aims to analyze the permissibility or impermissibility of altering a vow in Imami jurisprudence, along with the relevant evidence, and to indicate the preponderant view in light of the proofs. The practical benefit of this discussion is to clarify the duty of an individual who has restricted their vow to a specific time or place, but is prevented from fulfilling it due to reasons such as the emergence of a more essential need, the existence of more deserving individuals, the difficulty of performing the vow, changed circumstances, or the like. Employing a descriptive-analytical method and utilizing library resources, the authors conclude that, considering the relevant narrations (riwāyāt), the principle of feasibility (qā`idat al-maysūr), the multiplicity of desired objectives, and the principle of conflict (qā`idat al-tazāḥum), alteration is possible and permissible in certain cases and under specific conditions.
کلیدواژهها [English]
- Vow Alteration (Tabdīl al-Nadhr)
- Principle of Feasibility (Qā`idat al-Maysūr)
- Imami Jurisprudence (Fiqh al-Imamīyah)
قرآن کریم. (1387ش). (ترجمه ابوالفضل بهرامپور). قم: چاپخانه بزرگ قرآن کریم.
- ابنبراج، عبدالعزیز. (1406ق). المهذب. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- ابنجنید، محمد بن احمد. (1416ق). مجموعه فتاوی ابن جنید. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- اردبیلى، احمد بن محمد. (1417ق). مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان. قم: دفتر انتشارات اسلامى.
- تبریزی، جواد. (1385ش). استفتاءات. قم: سرور.
- سبحانی، جعفر . (1424ق). الحج فی الشریعة الإسلامیة الغراء. قم: امام صادق(ع).
- حر عاملی، محمد بن حسن. (1416ق). وسائل الشیعه. قم: آل البیت(ع).
- حلی، محمد بن حسن. (1387ش). إیضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد. قم: اسماعیلیان.
- حلی، جعفر بن حسن. (1376ش). المختصر النافع. قم: مطبوعات دینی.
- حلی، جعفر بن حسن. (1407ق). المعتبر فی شرح المختصر. قم: سید الشهداء(ع).
- حلی، حسن بن یوسف. (1414ق). تذکرة الفقهاء. قم: آل البیت(ع).
- حلی، حسن بن یوسف. (1413ق). قواعد الأحکام فی معرفة الحلال و الحرام. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- خمینی، سید روحاللّٰه. (1409ق). تحریر الوسیلة. قم: دار العلم.
- راغب اصفهانی، حسین. (1412ق). مفردات ألفاظ القرآن، بیروت: دار الشامیة.
- راوندی، قطبالدین. (1405ق). فقه القرآن. قم: کتابخانه عمومی حضرت آیتاللهالعظمی مرعشی نجفی(ره).
- طوسی، محمد بن حسن. (1376ش). تهذیب الأحکام. تهران: نشر صدق.
- طوسی، محمد بن حسن. (1387ش). المبسوط فی فقه الإمامیة. تهران: المکتبة المرتضویة.
- عاملی، زینالدین بن علی. (1412ق). الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة. قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
- عاملى، زینالدین بن على. (1413ق). مسالک الأفهام. قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة.
- عاملى، محمد بن على. (1411ق). مدارک الأحکام فی شرح عبادات شرائع الإسلام. بیروت: آل البیت(ع).
- فیروز آبادی، مجدالدین. (بیتا). القاموس المحیط. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- کلینی، محمد بن یعقوب. (1407ق). الکافی. تهران: دار الکتب الإسلامیة.
- کیدری، محمد بن حسین. (1416ق). إصباح الشیعة بمصباح الشریعة. قم: امام صادق(ع).
- مشکینی، علی. (1392ش). مصطلحات الفقه. قم: دار الحدیث.
- مفید، محمد بن محمد. (1413ق). المقنعة. قم: کنگره جهانی هزاره شیخ مفید.
- نراقى، مولى احمد بن محمد مهدى. (1412ق). مستند الشیعة فی أحکام الشریعة. قم: آل البیت(ع).
- نجفی، محمدحسن. (1404ق). جواهر الکلام فی شرح شرایع الإسلام. بیروت: دار التراث العربی.
- هاشمی شاهرودی، سید محمود. (1432ق). موسوعة الفقه الإسلامی المقارن. دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت(ع).
- ir/ahkam
- https://farsi.khamenei.ir