نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

• سیدمحمدحسین میرشاه ولایتی ¹
• سیدمسلم موسوی تلوکلایی ²

¹ دانش‌آموختۀ دکتری علوم حدیث تطبیقی، دانشکدۀ قرآن و حدیث، دانشگاه المصطفی(ص)، قم، ایران.

² دانش‌آموختۀ سطح 3، گروه مذاهب اسلامی، مؤسسۀ تخصصی مذاهب اسلامی، قم، ایران.

چکیده

مبطل بودن گریستن عمدی برای امور دنیایی هنگام نماز همواره از مسائلی بوده که مورد توجه فقیهان امامیه قرار گرفته است. مشهور فقهای متأخر با استناد به اجماع یا شهرت، آن را مبطل نماز دانسته‌اند، اما واکاوی منابع نشان می‌دهد که ادعای اجماعِ فراگیر در این باب با چالش‌های جدی مواجه است. مستند روایی بطلان نماز، منحصر به دو روایت ضعیف‌السند است که خود مورد مناقشۀ فقیهانی مانند آیت‌الله بروجردی قرار گرفته است. وی با تمسک به شهرت قدمایی در چهارچوب اصول متلقات، کوشیده تا ضعف سندی روایت را جبران کند. با این حال، بررسی دقیق این کتب اصول متلقات نشان می‌دهد بسیاری از این منابع اساساً متعرض این مسئله نشده‌اند و تعابیر پراکنده‌ موجود در آن‌ها نیز بیشتر ناظر به اجتهاد شخصی فقهاست، نه بر تلقی مستقیم از معصوم(ع). بر این پایه، ادعای اجماع در این باب، ناقص و غیرتام به نظر می‌رسد و شواهد آن عمدتاً در دوره‌های متأخر فقهی و در میان فقیهان پس از شیخ طوسی ظهور یافته است. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی و روش کتابخانه‌ای در گردآوری داده‌ها کوشیده تا ضرورت بازاندیشی در نحوۀ استناد به شهرت قدمایی و بازگشت به اقوال فقیهان متقدم را به هدف کشف میزان شهرت فتوایی یا اتفاق ایشان بر رأیی واحد، به هدف احراز رأی معصوم(ع)، مورد تأکید قرار ‌دهد.

کلیدواژه‌ها

• گریستن عمدی
• نماز
• آیت الله بروجردی
• شهرت
• اصول متلقاة

موضوعات

• فقه العباده

عنوان مقاله [English]

Hesitation on the "Invalidity of Intentional Crying for Worldly Matters in Prayer" Based on the Viewpoint of Grand Ayatollah Boroujerdi

نویسندگان [English]

• Seyyed mohammadhosein mirshahvelayati ¹
• seyyedmoslem mousavi taloukolae ²

¹ PhD in Comparative Hadith Sciences, Faculty of Quran and Hadith, Al-Mustafa University, Qom, Iran.

² Level 3 graduate, Islamic Denominations Department, Specialized Institute for Islamic Denominations, Qom, Iran.

چکیده [English]

This study examines the evidence and validity of the claim of consensus on the issue of invalidating prayer due to intentional weeping for worldly matters in Imami jurisprudence. Although the famous later Shiite jurists have taken this ruling for granted by citing consensus or fame, an analysis of the sources shows that the claim of a widespread and ancient consensus on this subject faces serious challenges. The documentary evidence of this ruling is limited to two weakly authenticated narrations, which have themselves been disputed by scholars such as Ayatollah Borujerdi. He has tried to compensate for the weakness of the chain of transmission by relying on the "old reputation" in "Usul al-Mulqat", but an examination of the books on Usul al-Mulqat shows that many of these texts have not addressed this issue, and the scattered interpretations that exist also indicate the personal ijtihad of the jurists or inferences based on the plural verb, rather than a direct interpretation of the Infallible (a.s.). As a result, the claim of consensus is incomplete and its traces are found only in the later periods of jurisprudence and among the jurists after Sheikh Tusi. This research highlights the need to review and return to the sayings of the early jurists and discover the reputation of their fatwa or their agreement on an opinion, with the aim of ascertaining the opinion of the Infallible Imam (a.s.).

کلیدواژه‌ها [English]

• Intentional crying
• prayer
• Ayatollah Boroujerdi
• fame
• accepted principles